Sentinel-1 umożliwia bieżące monitorowanie powierzchni ziemi niezależnie od panujących warunków atmosferycznych i oświetleniowych. Na zdjęciach radarowych najbardziej charakterystycznym elementem rozpoznawalnym wizualnie – ze względu na niemal czarną barwę – jest powierzchnia wody. Dzieje się tak, ponieważ promieniowanie mikrofalowe (radarowe) odbija się od wody niczym od lustra i ucieka w przestrzeń kosmiczną, nie wracając ponownie do satelity gdzie byłoby zarejestrowane. Te właściwości pozwalają w dość dobry sposób monitorować powierzchnię wody na otwartych przestrzeniach.
Na poniższych obrazach Sentinel-1 zaprezentowano zmianę powierzchni zbiornika wodnego Jeziorsko na rzece Warcie na pograniczu województwa łódzkiego i wielkopolskiego. Zbiornik ten, otwarty w 1986 roku, przede wszystkim reguluje przepływ rzeki Warty i nawadnia użytki rolne, ale także pełni funkcje rekreacyjne i energetyczne. Jezioro zalewowe jest również ważną ostoją lęgową ptaków wodno-błotnych.
W związku z tymi zadaniami zbiornik pracuje w cyklu rocznym. Według instrukcji użytkowania zbiornika jego okresowe wahania poziomu wody w cyklu rocznym mogą mieć wartość do 5,5 m. Generalnie schemat pracy zbiornika wodnego przewiduje gromadzenie wód roztopowych wiosną, kilkumiesięczny okres przetrzymywania wody w miesiącach letnich, a następnie opróżnianie zbiornika w okresie jesiennym. Minimalny poziom piętrzenia utrzymywany jest w okresie wczesnozimowym. Utrzymywanie w okresie wiosenno-letnim stabilnego wysokiego poziomu wody w zbiorniku jest korzystne dla ptactwa wodnego bytującego w górnej jego części, gdzie znajduje się ornitologiczny rezerwat przyrody „Jeziorsko”.
Przy absolutnym minimum wczesną zimą, wynoszącym 116,0 m n.p.m., powierzchnia zbiornika wynosi 17,6 km2 (ryc. 2 – minimum napełnienia zbiornika w grudniu 2022 r.), natomiast w okresie maksimum wiosenno-letnim, przy rzędnej 121,5 m n.p.m., powierzchnia zbiornika dochodzi do 42,3 km2 (ryc. 1 – maksimum napełnienia zbiornika w czerwcu 2022 r.). Obniżenie poziomu wody w zbiorniku skutkuje osuszeniem znacznej części dna zbiornika, w szczególności w jego górnej części. Co roku okresowo odsłonięte i osuszone dno może stanowić 58% powierzchni zbiornika.
Bartosz Wieczorek
IMGW-PIB/Zakład Teledetekcji Satelitarnej